"NASZE MIEJSCE NA ZIEMI" - rozdział 3

ROZDZIAŁ 3

Dorota usiadła w fotelu i drżącymi dłońmi otworzyła kopertę wyjmując z niej złożoną kartkę. Rozpostarła ją i zaczęła czytać.

Kancelaria radców prawnych:  Jasiński, Wolniewicz, Tracz w Kwidzynie, ulica… - nieważne – mruknęła.

Niniejszym uprzejmie informuję, iż jestem wykonawcą testamentu po zmarłej w dniu 26 kwietnia b.r. Klementynie Zasławskiej. Zmarła wyznaczyła na swoją spadkobierczynię panią Dorotę Musialik z domu Kopeć. W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą o kontakt telefoniczny z tut. kancelarią w celu ustalenia terminu spotkania.

z poważaniem

Jan Wolniewicz

radca prawny.

 - O mój Boże…, - matka Doroty Helena jęknęła przeciągle i złapała się za głowę – w życiu nie spodziewałabym się czegoś takiego.

Dorota spojrzała na nią nic nie rozumiejąc. Nazwisko nie było jej obce. Takie samo nosiła jej matka zanim nie wyszła za ojca, ale imię nie mówiło jej kompletnie nic.

 - Kto to jest, a raczej kim była Klementyna Zasławska?

 - Klementyna Zasławska była twoją cioteczną babką, siostrą twojego dziadka i strasznie ekscentryczną kobietą. Z tego co wiem, nigdy nie wyszła za mąż. Prowadziła samotne życie w jakiejś zabitej dechami wsi gdzieś na północy Polski i nie utrzymywała kontaktu z rodziną. Słabo ją pamiętam i widziałam ją chyba ze dwa razy w życiu. Była sporo młodsza od dziadka, ale bardzo wyemancypowana, jeśli wiesz, co mam na myśli. Paliła papierosy przez długie cygarniczki, zawsze elegancko ubrana w piękne suknie i niebotycznie wielkie kapelusze. Oskarżano ją nawet o zbyt dużą swobodę obyczajów, ale to chyba nie była prawda, bo mężczyźni nie interesowali jej zupełnie i miała ich w wielkiej pogardzie. Skoro umarła w tym roku, to musiała mieć chyba ze sto lat. Nie mam pojęcia, w którym roku się urodziła – Helena kolejny raz z niedowierzaniem pokręciła głową. – Co za historia. Ciekawe skąd wiedziała o tobie? Nie pojawiła się na naszym ślubie i nawet nie wiem, czy w ogóle wysyłaliśmy jej zaproszenie. Podejrzewam, że nie, bo dziadek prawdopodobnie nie znał jej adresu. I co, zadzwonisz?

 - Chyba powinnam. Zaintrygował mnie ten list. Jutro skontaktuję się z nimi i spróbuję coś ustalić. Przede wszystkim to, czy nie zaszła tu jakaś pomyłka.

Zadzwoniła następnego dnia podczas przerwy na lunch. Odebrała jakaś kobieta zapewne sekretarka. Dorota przedstawiła się i wyłuszczyła w jakiej sprawie dzwoni. Poprosiła o rozmowę z panem Wolniewiczem. Po chwili usłyszała w słuchawce jego niski głos.

 - Dzień dobry panu. Nazywam się Dorota Musialik. Wczoraj otrzymałam z pańskiej kancelarii pismo w sprawie spadku po Klementynie Zasławskiej…

 - Dzień dobry. Cieszę się, że odezwała się pani tak szybko. Bardzo chciałbym się z panią spotkać, bo trzeba odczytać testament. To oczywiście formalność. Ostatnia wola została spisana ponad dwadzieścia lat temu i ciotka pani nic od tamtej pory nie zmieniała. Na kiedy możemy się umówić? Nie ukrywam, że bardzo mi zależy na zamknięciu tej sprawy.

 - Ja mieszkam w Warszawie i trochę jestem uziemiona, bo córka w czerwcu kończy szkołę. Nie chciałabym, żeby do tego czasu straciła jakieś zajęcia, chociaż nie jest ich już tak wiele. Czy dwudziesty ósmy czerwiec mógłby być? Ja wezmę urlop, a ona będzie miała już wakacje.

 - Może być. Ja w takim razie wpisuję sobie panią do kalendarza. Kancelaria czynna jest do siedemnastej i mam nadzieję, że zdąży pani do tej godziny dojechać. Trafić łatwo, bo biuro mieści się na ulicy Słowiańskiej, a to jakieś osiem minut od dworca kolejowego. W takim razie jesteśmy umówieni. Dziękuję za telefon i do zobaczenia.

Po powrocie do domu usiadły wraz z Marynią przy komputerze i dokładnie prześledziły trasę. Sprawdziły też połączenia kolejowe i wynotowały godziny odjazdów pociągów.

 - Powinnyśmy mamuś pojechać jak najwcześniej. I tak będziemy musiały się rozejrzeć za jakimś noclegiem. Przecież nie będziemy błądzić w nieznanym mieście po nocy. Cieszę się na ten wyjazd. Zabierzemy plecaki, żeby było nam łatwiej. Będzie fajnie.

Pociąg trochę się spóźniał. Obie niecierpliwie wypatrywały go. Były podekscytowane tą podróżą a Dorota w dodatku nieco wystraszona, bo nie miała pojęcia, co też ciotka zapisała jej w spadku i czy nie będzie musiała jeszcze do tego spadku dokładać. Ciotka mogła mieć długi, a o tym prawnik nic nie wspominał. Wreszcie pociąg wolno wtoczył się na peron. Odnalazły swój wagon i miejscówki. Rozsiadły się wygodnie. Podróż miała potrwać około czterech godzin.

Było kilka minut po dziesiątej, gdy opuściły dworzec w Kwidzynie. Dorota zaopatrzona w plan miasta rozwinęła go teraz i odszukała ulicę Słowiańską.

 - To faktycznie niedaleko. Chodźmy.

Po kolejnych dziesięciu minutach odnalazły kancelarię. Weszły do środka i przedstawiły się urzędującej tam sekretarce. Ona zaprowadziła je do gabinetu Wolniewicza. Na ich widok podniósł się zza biurka wysoki, starszy mężczyzna o przyprószonych siwizną skroniach i wyciągnął w kierunku Doroty dłoń. Poprosił, żeby usiadły. Nie zwlekając wyjął z szuflady kopertę.

 - Niestety musiałem ją komisyjnie otworzyć, bo sprawa wydawała się beznadziejna. Klementyna Zasławska zmarła bezpotomnie i zaistniała konieczność ustalenia jej następców prawnych. Zaczęliśmy od testamentu i to był krok we właściwym kierunku, bo w nim natknęliśmy się na pani dane osobowe. Nie znaliśmy jednak adresu i trochę to trwało zanim go ustaliliśmy. Dotarliśmy także do informacji, że wyszła pani za mąż i nazywa się już inaczej niż podawał testament. Jak już wysłaliśmy do pani list okazało się, że to adres pani rodziców, a nie pani. Najważniejsze jednak, że list dotarł do właściwej osoby, prawda? No to przejdźmy do rzeczy. Pani Zasławska nie była majętną kobietą. Żyła bardzo skromnie utrzymując się z chałupnictwa, którym parała się przez długie lata. Zapisała pani dom i trochę ziemi. Niedługo po jej śmierci geodeta dokonał tam wznowienia granic, żebyśmy mieli rozeznanie co do wielkości nieruchomości. Jest trochę pola i kawałek lasu. Okolica naprawdę urzekająca. Posesja położona jest nad jeziorem Liwieniec, które oddziela ją od niewielkiego miasta Prabuty. Nieco bliżej leżą wsie Raniewo i Gąski. Ja jeszcze dzisiaj zawiozę tam panie i wszystko pokażę na miejscu. To jakieś pół godziny od Kwidzyna.

 - Czy dom obciążony jest hipoteką? – zapytała Dorota.

 - O to proszę się nie martwić. Ciotka żyła skromnie, ale nie zaciągała długów. Jedyne zagrożenie to takie, że jeśli zechcą panie zatrzymać nieruchomość, trzeba będzie w nią włożyć sporo pracy i pieniędzy. Dom bardzo podupadł. Pani Zasławska nie miała ani środków, ani zapewne siły, żeby coś przy nim robić. Z całą pewnością wymaga poważnych napraw. Druga możliwość, to sprzedaż całej nieruchomości. Chętnych nie brakuje, bo okolica jest bardzo atrakcyjna ze względu na bliskość lasów i jeziora.

 - Zanim zadecydujemy bardzo chcemy to wszystko zobaczyć.

 - To oczywiste droga pani. Tutaj ma pani akt własności ziemi. Został przepisany na panią i odnotowany w księdze wieczystej. Osobiście tego dopilnowałem. Tutaj jeszcze akt zgonu, wypis z ewidencji gruntów wraz z mapką wydany przez wydział geodezji w gminie i opisy topograficzne graniczników - kamieni betonowych wkopanych przez mierniczego. Między nimi przebiegają granice nieruchomości. To chyba wszystko.

 - A gdzie ją pochowano?

 - Na cmentarzu w Prabutach. I tak będziecie musiały pójść panie do proboszcza, żeby wskazał wam miejsce pochówku. O ile pamiętam, to ciotka miała je wykupione i opłacone na dziesięć lat, ale o szczegółach powie wam już ksiądz proboszcz. Teraz jeśli nie macie panie nic przeciwko temu zabiorę was do domu Klementyny.

Usadowiły się na tylnym siedzeniu samochodu prawnika i z zaciekawieniem obserwowały miasto, ulicami którego się przemieszczał. Spodobało im się, chociaż i tutaj zdarzały się prace drogowe polegające na przebudowie jezdni. Po jakimś czasie krajobraz zmienił się. Mijali pola uprawne, niewielkie wioski i lasy. Obie były zachwycone. Nigdy nie podróżowały do takich miejsc. Przy takim mężu i ojcu było to po prostu niemożliwe, bo nie funkcjonowali jak normalna rodzina. W pewnym momencie prawnik zjechał z głównej drogi i znacznie zwolnił, bo ta, na którą wjechał była gruntowa i poryta licznymi koleinami. Zobaczyły po lewej stronie jezioro i westchnęły jak na komendę.

 - Ależ tu pięknie…

Wolniewicz jechał wzdłuż zielonej ściany lasu. Wreszcie dotarł do wyraźnej przerwy między drzewami i skręcił w prawo. Byli na miejscu. Dorota i Marynia wysiadły z samochodu i stanęły naprzeciw drewnianego, piętrowego domu. Może nie powalał wyglądem, ale posiadał swój urok i klimat. Dołączył do nich prawnik.

 - Tutaj są klucze – wręczył Dorocie cały ich plik. – Niestety sama będzie pani musiała ustalić, który jest do jakiego pomieszczenia. Na pewno ten duży i ten mniejszy są do drzwi wejściowych. Zanim odjadę powiem jeszcze, że po drugiej stronie jeziora leżą Prabuty. Widać je z tego miejsca doskonale. To kawałek drogi stąd, ale panie są młode i zdrowe, więc nie będzie problemu. Tam można zaopatrzyć się we wszystko. Tutaj nie ma w pobliżu żadnego sąsiedztwa. Jakieś dwa kilometry dalej jest leśniczówka. Jestem pewien, że szybko poznacie okolicę. Tu jeszcze moja wizytówka. W razie jakichś wątpliwości proszę dzwonić. To chyba wszystko. Życzę obu paniom powodzenia. Do widzenia.

Podziękowały mu serdecznie i pożegnały się.

 - To co mamuś, wchodzimy? Trzeba obejrzeć to królestwo – Marynia odebrała od Doroty klucze i ruszyła w stronę ganku. Wspięła się po starych, drewnianych i trzeszczących schodach ograniczonych z obu stron chwiejącą się poręczą. Zdjęła plecak i zaczęła manipulować przy zamku. O dziwo poszło gładko i już po chwili obie weszły do mrocznego korytarza.

 - Co tu tak ciemno? Okien nie ma? – Marynia rozejrzała się dokoła.

 - Są okiennice kochanie. Zauważyłam je z zewnątrz. Koniecznie trzeba je otworzyć i przewietrzyć cały dom.

Nagle rozbłysło światło. To Marynia odnalazła kontakt. Teraz dokładniej mogły przyjrzeć się rozmieszczeniu pomieszczeń. Korytarz kończył się dość sporym salonem. Po lewej stronie była przestronna kuchnia, ale skromnie urządzona. W kącie po prawej stał ogromny kaflowy piec z miejscem na drewno. Było go na tyle, że spokojnie mogły rozniecić ogień. Sprzęty były bardzo wiekowe i zniszczone. Z niektórych odchodziły całe płaty pożółkłego lakieru. Całość sprawiała dość przygnębiające wrażenie. Marynia otworzyła na oścież okna i pchnęła na zewnątrz okiennice.

 - Czeka nas dużo pracy mamuś. Tu jest ze trzy centymetry kurzu. Mam nadzieję, że ciotka ma tu jakieś szczotki i środki czystości.

Dwa pokoje, do których weszły też nie przedstawiały się lepiej. W jednym z nich stało stare łóżko, które zamiast materaca posiadało sienniki, a w drugim wersalka pamiętająca czasy wczesnego Gierka. Był jeszcze jeden pokój, a właściwie pokoik, bo zdecydowanie mniejszy od pozostałych. Na jego środku stał warsztat tkacki z niedokończoną robótką. Dorota ze wzruszeniem podeszła do niego. Przypominał jej czasy wczesnej młodości, bo wtedy sama tkała na niewielkim warsztaciku zrobionym przez jej ojca różnego rodzaju makatki.

 - Spójrz córcia, czy nie jest wspaniały? Może rozbudzi we mnie dawne pasje? A może dryg do wszelkiego rodzaju prac ręcznych odziedziczyłam właśnie po ciotce Klementynie? Jak byłam w twoim wieku nawet garnki nauczyłam się lepić i wypalać. Bardzo pociągały mnie tego typu zajęcia.

 - Nic straconego mamuś – Marynia uśmiechnęła się do Doroty. – Można to wszystko nadrobić jeśli uznasz, że cię uszczęśliwia. Zauważyłam schody na górę. Zobaczmy co tam jest.

Okazało się, że na górze były jeszcze dwa pokoje znacznie bardziej zaniedbane od tych na dole. Najwyraźniej niedołężna Klementyna korzystała tylko z tych na parterze. Na samej górze był strych. Ogromny. Postanowiły, że zostawią go sobie na deser. Stało tu mnóstwo zdobnych kufrów zawierających pewnie wszystkie sentymentalne skarby ciotki.

Zeszły na dół i postanowiły obejść zabudowania. Na tyłach domu stała dość spora szopa na drewno. Zdziwiły się, bo było go całkiem sporo. Ku swojej radości Marynia zauważyła dwa stare rowery.

 - Spójrz mamuś. Chyba są sprawne? Zaraz je przetestuję – nie namyślając się wskoczyła na jeden z nich. Rower był składakiem bardzo kiedyś popularnym. Ten drugi zresztą też. – Mają bagażniki. Nie będziemy musiały nosić w rękach. Trochę skrzypią, ale może wystarczy je trochę naoliwić. Głównie łańcuchy.

Ogród okazał się bardzo zapuszczony, porosły chwastami i młodymi samosiejkami. Kilka owocowych drzew i krzewów, a za nimi rozciągał się już las.

 - Jak trochę okrzepniemy, to trzeba będzie ogrodzić całą nieruchomość – mówiła Dorota. - Nie chcę, żeby plątały się tu hordy grzybiarzy. Może wystarczy jakieś ogrodzenie z drutu, żeby było wiadomo, że to teren prywatny. Wracajmy. Trzeba przynajmniej ogarnąć kuchnię i jeden z pokoi. Musimy przecież gdzieś spać. Jutro wybierzemy się do Prabut po zapasy żywności, żebyśmy nie musiały latać bez przerwy. Trzeba też sprawdzić, czy ta stara lodówka działa. Przydałaby się.

Pracowały zgodnie niemal do wieczora. Okazało się, że ciotka miała zapasy środków czystości i nie wiadomo dlaczego z nich nie korzystała. Może była już zbyt słaba? W starej szafie znalazły pościel i zapakowane w foliowe worki poduszki wraz z kołdrami. Ucieszyły się, bo wyglądały na nieużywane. Żadna z nich nie chciałaby spać na czymś, czego używała kiedyś ciotka. Wyrzuciły sporo mebli, które ich zdaniem nie nadawały się już do użytku. Wieczorem rozpaliły nimi ognisko. Siedząc przy nim i wsłuchując się w odgłosy dochodzące z lasu zajadały z apetytem przywiezione z domu kanapki popijając je gorącą herbatą.

 - Tu jest bardzo pięknie mamuś i tak niezwykle spokojnie, prawda? Pomyślałam sobie, że tutaj mogłoby być nasze miejsce na ziemi. Tu odzyskałybyśmy równowagę. To nam się należy mamuś. Przez tyle lat cierpiałyśmy i znosiłyśmy wieczne awantury, a ty dodatkowo bicie. Nie zasłużyłyśmy na takie życie. Mogłabym chodzić tu do szkoły. Ze swoją tam w Warszawie nie jestem przecież związana. Nie mam tam koleżanek, ani przyjaciółek i wcale nie byłoby mi żal zostawić to wszystko. Tutaj odżyłybyśmy. Masz talent. Mogłabyś tkać, albo nawet lepić garnki i zarabiać na tym. W Kwidzynie na pewno są jakieś sklepy z pamiątkami, lub takie, które sprzedają wyroby sztuki ludowej. A nawet jeśli nie, to mogłybyśmy sprzedawać to na targu. Jestem pewna, że ludziom spodobałoby się.

 - To bardzo kusząca perspektywa kochanie. „Nasze miejsce na ziemi”. Pięknie powiedziane. Tylko, że ja mam tam pracę i…

 - Naprawdę aż tak bardzo ta praca cię pociąga? – przerwała jej. - Bardziej niż to? – zatoczyła ręką dokoła. – To przecież nie da się porównać. Byłybyśmy tu szczęśliwe mamuś. Tak w pełni szczęśliwe. Mieszkanie w Warszawie możemy sprzedać, albo wynająć i dziadkowie mieliby dokąd przyjeżdżać.

Dorota musiała przyznać, że argumenty jej córki były bardzo przekonywujące i wcale niegłupie. Czasami odnosiła wrażenie, że to Marynia jest matką nie ona. Nie miała pojęcia kiedy jej córka tak bardzo się rozwinęła pod względem intelektualnym. Fakt, że przedkładała ślęczenie nad książkami na cokolwiek innego. Była taka rozsądna, poukładana i bardzo, bardzo zdecydowana. Przytuliła ją mocno całując czubek jej głowy.

 - Zastanowię się nad tym córeczko. Obiecuję. A teraz chodźmy spać. Jutro czeka nas niełatwy dzień.